Uitgerust met een speciale meter die explosiegevaar detecteert, anti-statische kleding en een speciale camera beklimmen we de 100 treden aan de zijkant van de 28 meter hoge tank in het Westelijk Havengebied. De veiligheidseisen zijn streng. Zelfs een gewone mobiele telefoon mag het terrein niet op om elk risico op explosiegevaar te voorkomen. Alles om te zorgen dat de veiligheid gewaarborgd wordt.

We zijn op inspectie bij het bedrijf Exolum in het Westelijk Havengebied in Amsterdam, dat verschillende soorten brandstof opslaat. Vandaag gaan toezichthouders Daniëlle Doorn en Marc Reedijk een groot aantal benzinetanks inspecteren met hun OGI-camera, waarbij OGI staat voor Optical Gas Imaging. Dit is een speciale camera die 400 verschillende gassen kan detecteren, die met het blote oog niet te zien zijn. Hiermee sporen zij lekkages op.

Drie jaar geleden heeft de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied deze camera aangeschaft om beter zicht te krijgen op de uitstoot en lekkages van vluchtige organische stoffen, die in het vakjargon meestal worden afgekort tot VOS. Dit is de verzamelnaam voor een groep van koolwaterstoffen die, zoals het woord vluchtig al zegt, makkelijk verdampen. Denk hierbij onder andere aan componenten van brandstoffen en oplosmiddelen zoals benzeen. Benzeen staat bekend als Zeer Zorgwekkende Stof, afgekort tot ZZS. ZZS zijn stoffen die niet in het milieu terecht moeten komen. Met de OGI-camera kunnen foto’s en filmbeelden worden gemaakt waarbij je de gassen als een soort rookpluim in beeld krijgt. Gassen die met het blote oog niet zichtbaar zijn.

De term ATEX verwijst naar 2 Europese richtlijnen op het gebied van explosiegevaar onder atmosferische omstandigheden. Explosieve atmosferen kunnen ontstaan door brandbare gassen, damp, nevel of stof. Als hiervan genoeg aanwezig is, kan dit, vermengd met de omgevingslucht (zuurstof) en een ontstekingsbron, tot een explosie leiden. Een benzineterminal moet zich daarom aan deze richtlijnen houden. Daarom mag een gewone smartphone niet mee het terrein op. Ook de OGI-camera voldoet aan de ATEX-richtlijn.

Het beeld laat geen afwijkende dingen zien. We lopen door naar de tanks. Die staan in een grote bak (tankput), een met damwanden omringd bassin om ervoor te zorgen dat de vloeistoffen bij een mogelijke calamiteit niet zomaar weg kunnen stromen en binnen de put worden opgevangen. Via een trap over de damwand komen we in de tankput. Daar staan 8 tanks die Daniëlle en Marc gaan controleren met hun camera.

Tot drie jaar geleden moesten de inspecteurs veelal vertrouwen op (gas)handmeters, hun zintuigen of overlastmeldingen uit de omgeving. Gassen konden daarmee soms wel opgespoord worden, maar met de OGI-camera werkt het een stuk efficiënter en effectiever. Ook is het veel makkelijker lekkages op te sporen op plekken waar je niet makkelijk bij komt. De camera kan tot ongeveer 100 meter een lek zien.

Marc: “Na drie jaar gebruik van de camera hebben we toch een goed beeld kunnen vormen van de emissies uit diverse soorten installaties en bij verschillende soorten bedrijven. De grootste emissies komen we toch wel bij benzineterminals tegen.”

Prachtig uitzicht

“Ik hoop niet dat jullie hoogtevrees hebben”, zegt de medewerker van het bedrijf. Hijzelf heeft wel een beetje last van hoogtevrees, vertelt hij, maar daar is weinig van te merken. Met soepele tred beklimt hij de ongeveer 100 treden langs de 28 meter hoge wand van de tank.

 Eenmaal boven heb je een prachtig uitzicht over het Amsterdamse havengebied. Maar daar hebben Daniëlle en Marc weinig oog voor. Zij zien vooral het beeld van de camera. Behoedzaam lopen ze over het dak van de tank en onderwerpen nauwgezet elk onderdeel op het tankdak of tankwand aan een grondige inspectie.

Check, check, dubbelcheck

Via loopbruggen kun je van het dak van de ene tank naar het dak van de andere tank. Zo gaan we alle 8 tanks af. Per tank zijn er zo’n 8 a 10 objecten die met de camera worden bekeken; druk-vacuümventielen, mangaten, aansluitpunten van diverse sensoren, blusleidingen (met breekplaten) die met de tank in verbinding staan. Alles wordt zorgvuldig genoteerd.

Op de vierde tank is er bij een druk/vacuümventiel iets te zien op de camera. Het lek is minimaal en levert – voor de duidelijkheid – geen gevaar op voor de omgeving, maar het lijkt erop dat hier wat gas uit de tank kan ontsnappen. Samen met de medewerker van Exolum bekijkt Marc het ventiel (bovenwinds) van dichtbij. Niets te zien met het blote oog. Zowel Marc als Daniëlle checken nogmaals de camerabeelden, om er zeker van te zijn dat er niet iets anders aan de hand is.

 “Straks gaan we nog even langs de controlekamer om de data te vergelijken met onze beelden”, zegt Marc, terwijl hij een aantekening maakt. Het zal deze dag het enige lek zijn dat Daniëlle en Marc opsporen. Verder is er niets mis met de tanks.

Daniëlle: “We leggen precies vast waar we de lekkage waarnemen. In dit geval gaat het om een DVV, een druk/vacuümventiel. Zo’n ventiel zorgt voor de inlaat van lucht op het moment dat een tank wordt geleegd, en zorgt voor de aflaat van lucht als de tank wordt gevuld, om te grote onderdruk en overdruk in de tank te voorkomen. Er mag emissie plaatsvinden op het moment dat de tank wordt gevuld, daar is de DVV voor ontworpen.  Het kan zijn dat het ventiel ook emitteert als de tank niet wordt gevuld. Dat leggen we vast op beeld en die beelden verwerken we later in de rapportage en de brief naar het bedrijf. We verwachten dan van het bedrijf dat ze de desbetreffende DVV gaan onderzoeken op de werking ervan en eventueel laten maken.”

“We leggen precies vast waar we de lekkage waarnemen”

Marc: “Bedrijven zijn zelf verantwoordelijk voor onderhoud aan hun installaties. Maar doordat we met de camera potentiële gevaarbronnen letterlijk in beeld brengen en deze gegevens met de bedrijven delen, kunnen we mogelijke incidenten voorkomen. Daarnaast zorgen we ook dat eventuele geuroverlast voor omwonenden als gevolg van die gasontsnappingen wordt teruggedrongen.”

Onmisbaar

Nadat ook de overige tanks zijn gecontroleerd, dalen we de 100 treden weer af naar beneden. Teruglopend naar het kantoor bekijken Marc en Daniëlle vanaf de grond nog een aantal installaties met de camera, maar ook die beelden laten geen problemen zien. Wat nu rest is het opmaken van een inspectierapport, waarbij het bedrijf de opdracht zal krijgen om het probleem binnen enkele weken te onderzoeken en indien nodig te herstellen.

Op de vraag of ze nog zonder OGI-camera kunnen, antwoordt Marc: “Het is een fijn stuk techniek dat op de markt beschikbaar is. Het is echt mooi om emissie van gassen die je niet kunt zien, tóch met de camera zichtbaar te krijgen. Zowel de bedrijven, de omgeving als het milieu zijn hierbij gebaat.” Daniëlle voegt lachend toe: al is het wel een leuke uitdaging om de emissies eerst zónder camera te proberen op te sporen.

Bron: https://odnzkg.nl/op-inspectie-met-de-ogi-camera-je-moet-geen-hoogtevrees-hebben/